گری اولدمن استعداد شگرفی در تقلید لهجه آمریکائی داشت و به همین سبب ، در فیلم حقوق کیفری، نقش یک وکیل بی عاطفه، در فیلم چاتاهوچی، نقش یک عقب مانده ذهنی ، و در فیلم میزان بخشش، نقش یک گانگستر ایرلندی-آمریکائی را به عهده داشت. اما نقش آفرینی وی در فیلم الیور استون، در نقش لی هاروی اوسوالد، موقعیت وی را تثبیت کرد.
گری الدمن فعالیت هنریاش را از 1980 در تئاتر شروع کرد. پس از اجرای چند نمایش در تئاتر وست راند لندن به شهرت رسید. بازی در تئاتر عروسی پاپ (1985) برای او جایزه بهترین بازیگر تازهکار را به ارمغان آورد. بازی در فیلم سید و نانسی (1986) که اولین فعالیت سینماییاش بود، باعث شد روزنامه ایونینگ استاندارد جایزه بهترین بازیگر تازهکار را به او اعطا کند. در 1988 عازم آمریکا شد و با بازی در چند اثر ارزنده خود را بازیگری صاحب سبک معرفی کرد. اولین فیلمش در آمریکا فیلم حقوق جنایی (1989) است. وی پس از سالها نقش آفرینی در سال 2011 برای فیلم تعمیرکار خیاط سرباز جاسوس در بخش بهترین بازیگر نقش اول مرد نامزدجایزه اسکار شد.
دوره گرد، خیاط، سرباز، جاسوس / 2011 / توماس آلفردسون
تصویری كه گری اولدمن از نقش جرج اسمایلی در این فیلم ترسیم می كند از همتای مكتوب وی احساساتی تر است اما هوش و ذكاوتش كمتر از او نیست. نقش آفرینی گری اولدمن در فیلم های هری پاتر و بتمن برای وی شهرت گسترده ای رقم زد، اما این فیلم به او فرصت می دهد تا از توانایی های بازیگری خود در نقشی متفكرانه بهره گیرد. درست است كه شخصیت اسمایلی با بازی او از شخصیتی كه الک گاینیس تصویر كرده بود جوان تر است اما می توان آنرا به راحتی با شخصیت سری كتاب های لوکاره تطبیق داد.
لیون: حرفه ای / 1995 / لوک بسون
"لیون" (رنو)، آدمکش حرفهای، پس از انجام یک مأموریت موفقیتآمیز به "استانسفیلد" (اولدمن)، مأمور فاسد پلیس، تمام خانواده همسایه را میکشد و تنها دختر دوازده سالهشان، "ماتیلدا" (پورتمن) که بای خرید بیرون رفته، جان سالم به در میبرد؛ "ماتیلدا" (پورتمن) که برای خرید بیرون رفته، جان سالم به در میبرد؛ "ماتیلدا" موقعی سر میرسد که آدمکشها در آپارتمان هستند، بنابراین به سراغ آپارتمان "لیون" میآید و تقاضا میکند که آنجا بماند و در آنجا متوجه شغل "لیون" میشود.
Nil by Mouth / 1997 / به کارگردانی گری اولدمن
هرچند خود اولدمن اصرار دارد «Nil by Mouth» اولین تجربه کارگردانیاش در سال 1997 که فیلمی بسیار موفق از کار درآمد، یک زندگینامه شخصی نیست، اما تصویر هولناک او از یک خانواده در جنوب لندن در این فیلم به جرات تداعیکننده زندگی خود اوست. اولدمن در این فیلم از خواهر بزرگ خود لیلا مورس به عنوان بازیگر استفاده کرد و یکی از ترانههای ضبطشده مادرش را هم در پایان فیلم گنجاند. مادر اولدمن که اکنون 92 ساله است به لس آنجلس نقل مکان کرده و اکنون با فرزندان و نوههایش زندگی میکند. اولدمن در جوانی طرفدار تیم فوتبال میلوال بود و بعد به دیدن بازیهای منچستر یونایتد به ورزشگاه میرفت تا جرج بست فوتبالیست محبوب خود را ببیند.
داستان عاشقانهٔ واقعی / 1993 / تونی اسکات
بازی اولدمن در میان لشکر بازیگران مطرح فیلم از همه تأثیرگذارتر است و موسیقی زیمر هم کاملاً روی فیلم نشسته است. آلاباما ̎ واقعاً مایل است با ̎کلرنس̎ بماند ولی مطمئن است که رئیسش، ̎درکسل̎ (اولدمن) از این ماجرا زیاد خوشحال نخواهد شد. به هر حال ̎کلرنس̎ شجاعانه تصمیم میگیرد این خبر را به گوش ̎درکسل̎ برساند و اسباب و اثاثیهٔ ̎ آلاباما ̎ از او بگیرد ولی در ضمن قصد دارد او را نیز بکشد.
سید و نانسی / 1986 / به کارگردانی الکس کاکس
دوازدهم اکتبر سال 1978. با تلفن یک فرد ناشناس، پلیس وارد اتاق «سیدویشز» (اولدمن) و محبوبهاش، «نانسیاسپونگن» (وب) در اهتل چلسی نیویورک میشوند و با جنازه خونی نانسی و «سید» نشئه روبهرو میشوند. 1977. «سید» نوازنده گیتار باس گروه «سکس پیستولرز» همراه خواننده گروه و بهترین دوستش، «جانیراتن» (شوفیلد) با «نانسی» معتاد و ستاره ثروتمند، «راکهد» (فاکس) آشنا میشود. «سید» که قصد تجربه هروئین را دارد، برای خرید مواد به نانسی پول میدهد و بعدتر با او که «راکهد» راهیش کرده، ارتباط برقرار میکند در جریان توری در آمریکا، گروه که تأثیر نامطلوب نانسی را بر «سیدِ» اکنون معتاد حس کرده، مانع حضور نانسی میشوند. حالا گروه از هم میپاشد و نانسی نزد «سید» میرود.
سه گانه بتمن / 2005.2007.2012 / به کارگردانی کریستوفر نولان
گری الدمن در نقش جیمز گوردون در فیلم شوالیه تاریکی برمیخیزد، هشت سال پس از مرگ هاروی دنت، با اجرای قانون دنت، تقریباً تمامی جرایم سازمانیافته ریشهکن شدهاست. جیمز گوردون که از نگفتن حقیقت احساس گناه میکند، جریان واقعی اتفاقافتاده به همراه استعفایش را در یک نامه مینویسد تا در سالروز مرگ هاروی دنت، آن را بخواند اما زمان را مناسب نمیبیند و تصمیم میگیرد این کار را نکند.
عنصر پنجم / 1997 / به کارگردانی لوک بسون
بسون با تقلید از نمونه ها و الگوهای امریکایی، از طریق این فیلم چندین پله ی ترقی و شهرت را یک باره در می نوردد- و کسی منکر این نیست که حضور ستارگان مشهور هالیوود در آن، موفقیتش را تضمین می کند. مضافا این که آینده ای که فیلم ترسیم می کند، جلوه ای باورپذیر و طبیعی تر از آثار مشابه دارد و نیروهای شر در آن ملموس تر از موجوداتی صرفا فانتزی نمود پیدا می کنند.اولدمن نقش یک تاجر بی رحم و حریص را بازی می کند. با کوتاه مو های کوتاه شده اولدمن با لباس اش نامتقارنی چشمگیری ایجاد کرده اند لباس شلوغ، رنگارنگ و کاملا برهمزننده فیلم اجرای اولدمن را درخشان کرده است.
دراکولای برام استوکر / 1992 / به کارگردانی فرانسیس فورد کاپولا
گری الدمن در نقش کنت دراکولا در این فیلم بازی کرده است. سلحشوری به نام ̎ولاد̎، معروف به ̎دراکولا ̎ (گری اولدمن) از نبرد با سپاهیان ترک باز می̎ردد و میفهمد که همسرش، ̎الیزابتا ̎ (رایدر)، به تصور مرگ او خودکشی کرده است. ̎دراکولا ̎ ایمانش را رها میکند و خونآشام میشود.باز هم نمایش خیره کننده ای از تطبیق پذیری و مهارت با بازی اولدمن در یکی از نمادین ترین شخصیت های عالم سینما، دراکولا خودش را نشان می دهد. اغوا کننده و شرور به طور همزمان، و ایجاد تعادل بین آنها از مشخصه بازی اولدمن در این نقش است.
هری پاتر و زندانی آزکابان / 2004 / به کارگردانی آلفونسو کوارون
داستان در باره سال سوم تحصیلات هری پاتر است که با نجات پدرخواندهاش و کشف اطلاعات بیشتری در مورد پدر و مادر کشته شدهاش به دست ولدمورت همراه است. اولدمن در این فیلم در نقش سیریوس بلک، عموی هری پاتر ظاهر شده که ظاهرا یک جنایتکار خطرناک است. سیریوس بلک کسی بوده که پدر و مادرش را به ولدمورت فروخته و اکنون از زندان فرار کرده و حالا دنبال اوست و به همین دلیل وزارت برای او حکم اخراج نمیفرستد تا بتواند در مدرسه هاگوارتز در امان باشد!
جی اف کی / 1992 / به کارگردانی الیور استون
جیم گاریسن̎ (کاستنر) دادستان شهر نیو ارولیانز، سه سال پس از قتل ̎جان کندی̎ و به دنبال ارائهٔ گزارش ̎کمیسیون وارن̎ خود به تحقیق دربارهٔ زاویههای تاریک و پرسش برانگیز حادثه میپردازد و به این نتیجه میرسد که ترور رئیس جمهور حاصل توطئهای گسترده و چند جانبه بوده است. اولدمن در نقش محکومی به نام لی هاروی اسوالد کاملا در این فیلم خودنمایی می کند و اثبات می کند که توانایی آن را دارد که در قالب هر نقشی فرو برود به طوری که بی گناه و گناه گار بودنش برای تماشاگر معلوم نباشد و در عین حال مخاطب را قانع کند و بازی باورپذیری ارائه دهد.
گوشهای خود را تیز کنید / 1987 / به کارگردانی استیون فریرز
فیلمی سرگذشت نامهای درباره اورتن، نمایشنامهنویس جوان و جنجالی که در سال 1961 به قتل رسید. یکی از مشکلات اثر، ساختار متکی به رجعت به گذشته آن است. بهنظر میرسد که «رمزی» در نقش راوی که هم خاطرات خود و هم اورتن را نقل میکند، عاملی وحدتبخش است. اما فیلم در وقایعنگاریاش تا حدی دچار آشفتگی است. اولدمن در کنار شباهت ظاهریاش به اورتن بازی خوبی هم ارائه میدهد. اما بهترین بازیگر فیلم ردگریو در نقش کارگزار تآتری مهربان است.
روزانگرانتیز و گویلدنسترن مرده اند / 1990 / به کارگردانی تام استوپارد
در فیلم کمدی و طنز جذاب تام استوپارد، اولدمن و تیم راث نقش شخصیت های جزئی یکی از بهترین و شناخته شده ترنی نمایشنامه های ویلیام شکسپیر، "هملت" را بازی می کنند. این فیلم کاملا در اختیار این دو بازیگر است و دو شخصیت مداوم بحث و دیدگاه هایشان را درباره سرنوشت با بیانی طعنه آمیز و طنز به زبان می آورند. و آمیزه این دو شخصیت معجونی دیدنی ایجاد کرده است که این فیلم استوپارد را دارای اهمیت کرده است.
کتاب الی / 2010 / به کارگردانی برادران هیوز
کتاب الی نام یک فیلم پسارستاخیزی به کارگردانی برادران هیوز است. از بازیگران این فیلم میتوان به دنزل واشنگتن (که تهیه کننده فیلم نیز است) و گری اولدمن اشاره کرد. این فیلم به خاطر گفتارها و صحنههای خشن درجه سنی R گرفتهاست. شعار فیلم همه میکشند تا آن را بهدست آورند، او میکشد تا از آن حفاظت کند است.گری اولدمن در این فیلم نقش کارنگی را بازی می کند که حاکمی مستبد و شخصیت منفی داستان است.
لطف خدا / 1990 / با کارگردانی فیل جونو
فیلم سه شخصیت اصلی دارد که عمدهٔ شکل گرفتن فیلم هم به خاطر بازیگران این سه نقش است: پن، هریس و اولدمن، که هر کدام با یک شیوهٔ خاص بازی، وقاری به کار بخشیدهاند که کاملاً چشمگیر است. رایت نیز از پس نقشش برآمده و البته موسیقی موریکونه هم حس و حال ویژهای به فیلم داده است. محلهٔ ̎ آشپزخانهٔ شیطان̎ امروز ̎کلینتن̎ خوانده میشود!
چانا هوچی / 1989 / به کارگردانی میک جکسون
گری اولدمن در این فیلم نقش یک عقب مانده ذهنی را به خوبی و درخشانی بازی می کند. در این فیلم جنایی دست کم گرفته شده از میک جکسون، اولدمن، در یکی از اولین فیلم های آمریکایی خود، بازی می کند. امت فولی، سرباز کهنه کار جنگ کره است که در بیمارستان روانی بستری است. در حالی که در آنجا او را به شیوه های ظالمانه و وحشیانه ای اذیت می کنند. در این فیلم بازیگران مشهوری چون دنیس هاپر و فرانسیس مکدورمند هم حضور دارند، اما حضور آنها نتوانسته تقش اولدمن را کمرنگ کند و او نقشی ماندگار و قابل توجه را اراده داده است.
ترجمه:عادل متکلمی آذر