این شاعر و مترجم صاحبنام دوشنبه شب بر اثر عوارض ناشی از سرطان ریه در بیمارستان درگذشت. او 75 ساله بود.

محمدعلی سپانلو متولد سال 1319 در تهران بود. او فارغ‌التحصیل دانشکده حقوق دانشگاه تهران و از نخستین اعضای کانون نویسندگان ایران بود. او فعالیت ادبی خود را در دهه 1340 شروع کرد و با منظومه "پیاده‌روها" به شهرت رسید. سپانلو در دوران کاری خود بیش از 50 جلد کتاب در زمینه‌های شعر و داستان و تحقیق به صورت تالیف یا ترجمه منتشر کرد.

از دیگر مجموعه اشعار او می‌توان به "آه... بیابان"، "خاک"، "رگبارها"، "سندباد غایب"، "هجوم"، "نبض وطنم را می‌گیرم"، "خانم زمان"، "ساعت امید"، "خیابان‌ها، بیابان‌ها"، "فیروزه در غبار"، "در بزرگراه"، "ژالیزیانا"، "تبعید در وطن" و "قایق‌سواری در تهران" اشاره کرد.

"مردان (مجموعه پنج قصه)، "بازآفرینی واقعیت: مجموعه 27 قصه از 27 نویسنده معاصر ایران، "نویسندگان پیشرو ایران" (تاریخچه رمان، قصه کوتاه، نمایشنامه و نقد ادبی در ایران معاصر)، "چهار شاعر آزادی: جستجوی در سرگذشت و آثار عارف، عشقی، بهار، فرخی یزدی"، "تعلق و تماشا"، ""هزار و یک شعر" (آنتولوژی شعر نو فارسی در قرن بیستم)، "قصه" قدیم - 111 قصه از سرچشمه‌های ایران و اسلام" و "شعر رقصان شمس" از آثار تالیفی سپانلو هستند.

"آنها به اسب‌ها شلیک می‌کنند" نوشته هوراس مکوی، "مقلدها" نوشته گراهام گرین، "شهربندان" نوشته آلبر کامو، "عادل‌ها" نوشته آلبر کامو، "کودکی یک رییس" نوشته ژان پل سارتر، "دهلیز و پلکان" اشعار یانیس ریتسوس و "گیوم آپولینر در آیینه آثارش" از آثاری است که مرحوم سپانلو به فارسی ترجمه کرد.

سال گذشته مجموعه شعری با عنوان "زمستان بلاتکلیف ما" شامل 40 شعر از سپانلو منتشر شد.

زنده‌یاد سپانلو اعتقاد داشت ادبیات ایران در سطح ملی پیشرفت داشت، به خصوص در حوزه موسیقی، سینما و داستان‌نویسی، اما در سطح جهانی چندان پیشرفتی نداشته‌ایم.

او سال 1390 در مصاحبه با بانی فیلم، گفت: ادبیات کهن فارسی در سطح جهانی است، اما به هر حال ما در حصار زبان محصور هستیم. یک زمانی از ته شبه‌قاره آفریقا تا میانه‌ شبه‌قاره هند به زبان فارسی سخن می‌گفتند حتی درباریان گینه هفتصد سال پیش فارسی حرف می‌زدند. درست مثل دربار روسیه، که زبان فرانسوی زبان فاخر دربارشان بود، اما امروز فضای فراگیر زبان فارسی محدود شده و حتی از طرف خودش هم مورد حمله قرار گرفته است... دلیل دیگر محدودیت سیاسی کشور است. ایران از یک امپراتوری وسیع به مرزهای محدود کنونی تبدیل شده و همین مرزها هم هر روز در معرض خطر تجزیه است. یک مقدار هم مربوط می‌شود به ضعف صادرات فرهنگی ما وگرنه خود ادبیات فارسی در درونش ضعفی ندارد.

سپانلو بجز شعر و داستان به هنرهای دیگر از جمله سینما هم پرداخت که نمونه آن بازی در فیلم‌های "آرامش در حضور دیگران" به کارگردانی ناصر تقوایی و "ستارخان" ساخته علی حاتمی اشاره کرد.

سال 1390 مستند 90 دقیقه‌ای "نام تمام مردگان یحیا‌ست" درباره زنده‌یاد سپانلو ساخته شد. در این مستند به کارگردانی آرش سنجابی، چهره‌هایی مانند مسعود کیمیایی، آیدین آغداشلو، شمس لنگرودی، حافظ موسوی، گروس عبدالملکیان، جواد مجابی، علی باباچاهی، ناصر تقوایی، فرزانه کرم‌پور و رضا خندان مهابادی هر یک از منظری به تبیین ویژگی‌ها و مؤلفه‌های متعدد او پرداخته‌اند.

سال 1392 نیز مستند "قایق‌سواری در تهران" به کارگردانی صلاح‌الدین کریم‌زاده که به زندگی و اندیشه سپانلو می‌پردازد، همزمان با سالگرد تولد 73 سالگی این شاعر و نویسنده با حضور چهره‌های چون عباس کیارستمی، شهرام ناظری، سیمین بهبهانی، شمس لنگرودی، لیلی گلستان، و احمد مسجدجامعی رئیس وقت شورای شهر تهران در خانه هنرمندان ایران نمایش داده شد.

مسجدجامعی در آن مراسم نوع نگاه سپانلو به شهر فرهنگی تهران در آثارش را مورد تقدیر قرار داد و گفت: سپانلو توانسته است ویژگی‌های شهر تهران را به خوبی در آثار خود بیان و از هویت جمعی ایرانیان دفاع کند. سپانلو هم از تهران قدیم و هم از تهران امروز سخن می‌گوید و ریشه های تاریخی-فرهنگی آن را پرنگ می‌کند. سپانلو اعتماد به نفس را به تهران برگردانده است...

عکس از : حامد شجاع حیدری