همانطور که اشاره کردم گاندو سریال خوش ساختی بود به خصوص که قهرمان های قصه ابرقهرمان مارولی نبودند. اشتباه می کردند و گاه حتی پا کج می گذاشتند و سوتی هم می دادند و روایت آن نیزبرای ارتباط با مخاطب ، چند سکانس هندی در آن نکاشته بود تا دلمان بخواهد دو دستی تو سر دولت روحانی بکوبیم و یا ساعت ده شب پنجره ها را باز کنیم و شعار" مرگ بر امریکا" بدهیم. نه قهرمانی چون "محمد"(با بازی فوق العاده وحید رهبانی، بازیگر دو ملیتی این سریال) کشته و زخمی شد و به کما رفت و نه پلیس زن امنیتی چون "لیلا اوتادی" درگیر مسئله عشقی بود.حتی همسر عقد کرده محمد هم کوچکترین بار عاطفی به بخش ملودرام نداده بود و حاشیه ترین شخصیت این مجموعه محسوب میشد و همه و همه نشان می داد که سازندگان این فیلم به جزنگاه سیاسی نمی خواهند در هیچ مورد توجه مخاطب را پرت یا جمع کنند و این هوش سرشاری بالاتر از یک نویسنده و کارگردان ساده می طلبید. انگار که می خواستند "خانه پوشالی" بسازند.
این وسط فقط تمساح کریه و بدشکل پاکوتاهی به نام کاندو مرتب در خانه ی نه پوشالی بلکه شیشه ایش دل ما را به هم میزد.
گاندو به گونه ای است که هم کنار"آرش قادری" نویسنده یک مشاور خوب در پس پرده می دیدیم و هم کنار کارگردانی چون "جواد افشار" که اصولا در ملودرام بیشتر سبقه دارد تا چنین سریال سنگینی. گاندو شکل و شمایلی داشت که انگار« بهروز افخمی» سال ها پیش آن را ساخته است.
گاندو یک سریال کاملا ساختارشکن بود که در هیچ دوره ای از تاریخ ایران، تلویزیون چنین دولت حال حاضر کشورخود را در منگنه قرار نداده بود و اگر چنین ، از هنجارها و چارچوب ها و نه خط قرمزها و تابو ها گذشت یعنی اینکه ساده لوحانه است فکر کنیم این سریال بدون نظارت مهمترین نهادهای سیاسی، لشکری ، کشوری و امنیتی ساخته شده و یا اینکه دفتر معظم رهبری یا سپاه پاسداران از کنار آن بی تفاوت گذشته و همه چیز صرفا دیدگاه موسسه ی شهید آوینی بوده است موسسه ای که این روزها همسر وی نسبتش را با خانواده ی خود تکذیب می کند.
جالب اینکه وزارت اطلاعات با ذره بین و به خوبی این سریال را دنبال کرده و بر خلاف ان، وزارت خارجه تا مدتها ادعا می کرد که آن را ندیده است.به هر حال صرفا فقط فرقش در این بوده که "این ها" تلویزیون نگاه می کردند و "آنها" نگاه نمی کردند.یا اینکه این ها آشکارا نگاه می کردند و یا از آنتن همسایه سیم گرفته بودند و آنها از طریق رسیور و نه آشکارا.
به هیچ عنوان قصد نداشتم کلامی درباره سریال گاندو بنویسم که با حسی دوگانه هم از دیدن آن لذت بردم و هم از آن مکدر شدم تا اینکه باز هم امروز از نماینده ی مجلسم، اظهارنظری عجیب دیدم. از جناب آقای "علی مطهری" که در ذهن من شخصیت با جسارتی هستتد مملو از نظر های ضد و نقیض که هر کدام دقیقا روبه روی دیگری قد علم می کند و الان هم برایم عجیب است که گاندو را توهین به مقام رهبری بدانند و اینطور نمایش دهند که موضوعی به این ملتهبی در رسانه ملی بی نگاه سازمان امنیت و دفتر رهبری می تواند روی آنتن برود. موضوعی که آنقدر جوگیرمان کرده که این روزها شایعه ی معاوضه "نازنین زاغری" را روی خروجی ها می بینیم ... حالا با "یک مشت دلار بیشتر".
به هر حال هرچه بود سریالی روی آنتن پر مخاطب ترین شبکه تلویزیون رفت که در شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی این دوران که شاید در طول چهل سال عمر انقلاب اسلامی و حتی در دوران جنگ هم تجربه نشده بود، دولت فعلی را می تواند از نظر روحی منفعل تر کند و به نظر میرسد پایان این سریال خط دار و نه خط شکن، بستر مناسبی باشد برای یک مناظره ی سینمایی/سیاسی که برخلاف نظر "مسعود فراستی" بد نیست حالا به حوزه ی هم ورود کنند.
سریال «گاندو» یک مجموعه امنیتی است و فیلمنامه آن بر اساس مستندات و وقایع تاریخی و کشف جاسوس های دولتی است و تمامی اسامی افراد و اشخاص حقیقی در آن عوض شده است این فیلم در ارتباط با «جیسون رضاییان» است که به همراه همسرش "یگانه صالحی"در ۳۱ مرداد ۱۳۹۳ به اتهام جاسوسی دستگیر کرد که در این مجموعه با نام مایکل هاشمیان با بازی پیام دهکردی شناخته می شود.
و اما "آی سینما " نظرات و توتیت هایی را درباره ی این سریال جمع آوری کرده که احتمالا می تواند بیشتر راهنماییمان کند تا بهتر قضاوت کنیم که به پیوست می خوانید:
حسامالدین آشنا مشاور رئیس جمهور در روزهای اخیر به نمایندگی از دولت در توییتر نقدهای جدی درباره محتوای سریال «گاندو» و تهیه کننده آن یعنی موسسه شهید آوینی مطرح کرده و هدف از تولید این سریال را تضعیف دولت دانسته است.
او که از مدتی پیش منتقد این سریال بود، توییتی درباره ماهیت موسسه شهید آوینی نوشت: «۱.موسسه فرهنگی هنری شهید آوینی مستقل است یا وابسته به یک نهاد عمومی است؟ ۲. هیات امنا، هیات مدیره و مدیر عامل این موسسه چه کسانی هستند و توسط چه کسانی و چه ساز و کاری منصوب می شوند و به چه کسانی پاسخگو هستند؟ ۳. بودجه سالانه این موسسه چقدر است و چگونه تامین می شود؟»
این توییت با پاسخ مجتبی امینی تهیه کننده «گاندو» مواجه شد و او در توییتر جواب داد و سابقه امنیتی آشنا را یادآوری کرد: «جناب سرهنگ آشنا؛ همه میدانند مؤسسهای مزین به نام سید شهیدان اهل قلم؛ سید مرتضی آوینی چیست و کجاست؟ اما همه نمیدانند یک روحانی ترک لباس کرده که از مدیران ارشد امنیتی سابق وزارت اطلاعات بوده در حوزه فرهنگ و هنر چه میکند و به دنبال چیست؟»
اما جدال توییتری مشاور فرهنگی رئیس جمهور با سازندگان «گاندو» ادامه یافت و او توییت دیگری منتشر کرد که باز هم کنایهای به موسسه شهید آوینی و وابستگی آن به نهادها به نظر میرسید: «۱. دولت نه اجازه و نه پول دارد که سریال بسازد. ۲. صدا و سیما هم پول ندارد سریال بسازد. ۳. ولی گویا جای دیگری هست که برای تضعیف نهاد دولت هم پول فراوان دارد، هم مجوزها و مشوقهای لازم را دریافت کرده است و هم میتواند صدا و سیما را الزام به پخش کند. ۴. با گاندو، گنده نمیشوید.»
این بار محمود رضوی تهیه کننده فیلمهای «ماجرای نیمروز» وارد شد و در توییتر ضمن موفق دانستن «گاندو» پاسخ آشنا را داد: «دکتر جان! تا جایی که من دیدم و به عنوان بیننده فهمیدم، گاندو را واسه گندهگی نساختن،چون اونها واسه گندهگی راههای بهتری بلدن. به نظرم گاندو ساخته شد تا مردم و مسئولین با هم بفهمن نباید گاف بدن و به کشور گند بزنن! در جذب و انتقال پیام به مردم که موفق بودن، مسئولین را نمیدانم!»
ماجرای موسسه شهید آوینی و محمد نوری زاد
حسامالدین شنا اما در چند توییت پاسخ رضوی را داد: «۱.لطفا این سریال را به عنوان یک تهیه کننده حرفه ای که توان اجرای پروژه های بزرگ را دارد بررسی و ارزیابی کنید. ۲. به نظر بنده این سریال نه تنها زینت امنیت کشور و نهادهای امنیتی آن نیست بلکه در میان مدت بالاترین ضربه را به حیثیت و وجهه امنیت آفرینان واقعی وارد می کند. ۳. موسسه موسوم به شهید آوینی قبلا نیز #گاف هایی چون سپردن عنان خود به محمد نوری زاد و تولیدات مخربی چون چهل سرباز را در کارنامه خود دارد. ۴. منظور صریح من این بود که هزینه های فراوان و تولیدات گران قیمت و بزرگ لزوما یک موسسه را معتبر نمی کند.»
او در ادامه بخشی از ماجراهای سریال «گاندو» را نقد کرد: «به عنوان یک مثال فقط بخش سفر چین را از نظر داده و ستانده عملیاتی و اطلاعاتی تحلیل کنید. عامل در مقابل چشمان ماموران کشته شد، دیده بان هیچ اقدامی نکرد، اطلاعات مربوط به تحریم ها به دست طرف مقابل رسید، پول معامله به طور کامل توسط حریف مصادره شد. هیچ ردی از گروهی که اطلاعات را گرفت، متهم را کشت و پولها را دزدید دنبال نشد، هیچ اطلاع جدیدی از کل مساله بدست نیامد و هیچ کس نیز بابت این افتضاح اطلاعاتی مواخذه نشد. در این میان فقط یک سفر چین یک ملاقات بی معنا در روی دیوار چین، یک سفر دلچسب با قطار پرسرعت چین همراه با نمایش سرعت شمار و یک اقامت جذاب در هتل نصیب گروه بازیگر و تولید کننده شد. این یک نمونه بود والا سخن در باره لایه های پنهان و تخریبی این سریال در مورد حاکمیت و دولت فراوان است.»
طعم آدامس رئیس جمهور!
اما جدال لفظی در شبکه فیلتر شده توییتر ادامه یافت و جواد کریمی قدوسی نماینده سابق مجلس که انتقادهای تندی به رئیس جمهور و تیم مذاکره کننده برجام وارد کرده بود، با انتشار سکانسی از سریال «گاندو» نوشت: «آنچه را که روزی کذب خواندند و از بنده به جهت انجام وظایف نمایندگی درشفاف سازی اطلاعات شکایت کردند؛ جیسون رضاییان خود اقرار میکند آنقدر به (آقای) روحانی نزدیک بودم که طعم آدامس او را هم خبر داشتم.امروز پرده ها افتاده است اما تخریب ها ادامه دارد؛ تاوان حرکت درمدار حق همین است.»
مشاور رئیس جمهور این توییت کریمی قدویی را هم بی پاسخ نگذاشت و نوشت: «اقرار کرده یا ادعا کرده؟ تفاوت این دو بسیار است. خودش ادعا کرده یا دوستان در سریال از قول او ادعا کردهاند؟ حالا واقعا طعم آن آدامس در پرونده ثبت شده است؟ کسی تا به حال از خود یا تیم سپاهی حفاظت سوال کرده که آیا رئیس جمهور اساسا از آدامس با مزه مشخصی استفاده میکنند یا نه؟»
کارگردان گاندو: فقط با اطلاعات سپاه جلسه داشتیم
این در حالیست که جواد افشار کارگردان سریال «گاندو» در گفتوگو با تسنیم گمانه زنیها درباره نقش اطلاعات سپاه در شکل گیری داستان این سریال را تایید کرده است: «ما فقط با اطلاعات سپاه جلسه داشتیم چون کیسهای پرونده این نهاد امنیتی بود. از آنجائیکه نویسنده «گاندو» همزمان کاری برای وزارت اطلاعات هم مینویسد رفت و آمدهایی به وزارت اطلاعات هم داشتیم. آنها در جریانِ کامل پروژه بودند و جالب است بدانید که پرونده جیسون رضائیان مدتی در دست وزارت اطلاعات بوده و در ادامه به اطلاعات سپاه واگذار شده است.»
همسر شهید آوینی در ادامه نوشته: «مدیر محترم موسسه هم ظاهرا این موضوع را فراموش کردهاند و با استفاده از عنوان پیشین به معرفی خود میپردازند. حال آنکه «آرای شهید آوینی» هم قابلیت کافی دارد برای آنکه موسسهای را به نام خود مزین کند. خانواده شهید آوینی فارغ از مجادلات مرتبط با سریال «گاندو» و بحثهای محتوایی آن، اعلام میکند که در «موسسه آرای شهید آوینی» نقشی نداشته و انتظار دارد آن مؤسسه خود را به رعایت قوانین نظام جمهوری اسلامی ملتزم بداند، کلیه فعالیتهای خود را با نام جدیدا ثبتشدهاش ادامه دهد و موجب سردرگمی مخاطبان نشود.»