سی و یک نما - بیست و یک سال از در گذشت علی حاتمی ، با لقبی که ب او دادیم یعنی شاعر سینمای ایران ، میگذرد . فیلمسازی که سینمای ایران تا همیشه وام دار او خواهد بود و حضورش در یادها به هیچ وجه کمرنگ نخواهدشد .بیست و یک سال درباره خالق شهرک غزالی نوشتیم و خواندیم.از او که خود "سوته دلی" بود در فراق "مادر".حرف هایی که باید در زمان بودنش می زدیم و به قول خودش "همه عمر دیر رسیدیم". حالا ، امسال چه بگوییم که تکرار نباشد. بی مناسبت نیست که ببینیم فریدون جیرانی ،حافظه ی سینمای ایران چه می گوید:
فريدون جيراني : علي حاتمي هنرمندي تكرارنشدني بوده و همواره بخشي از فيلمسازان از جمله او متعلق به تاريخ هستند و درتاريخ زنده خواهند ماند اين كارگردان در مراسم بزرگداشتي كه چند سال قبل براي علي حاتمي برگزار شده بود، سخن گفت و مطرح كرده بود حاتمي از اولين اثر خود يعني حسن كچل تا پايان كار خود شهري آرماني را طلب ميكرد او همواره در فيلمهايش از گذشتهاي ياد ميكرد كه شايد اگر درتاريخ به آن مراجعه ميكرديم، دوران بسيار بدي بود اما منظور حاتمي از آن شهر، يك شهر آرماني بوده است، شهري كه همه انسانهاي آن همديگر را دوست دارند فريدون جيراني يادآور شده بود «حاتمي در زمينهي مطالعه تاريخ، فردي علاقهمند بود و پيش از آنكه از دنيا برود، نيز دربارهي تاريخ و مسائل تاريخي فيلمهايش صحبتهاي خيلي خوبي كرده بود و من فكر نميكنم هيچكس توانسته باشد شخصيتي مانند ميرزاي شيرازي را مانند او بهخوبي به تصوير بكشد البته اين نقش نيز درزمان خود با انتقاداتي مواجه شد اما بعدها جنبههايي از شخصيت شيرازي شناخته شد كه تاييدكننده شخصيت ميرزا در فيلم حاتمي بود ميتوانيم بگوييم كه جز فيلمهاي حاتمي ميراث تصويري ديگري نداريم و تاريخ تصويري، جز در آثار او در فيلمهاي فرد ديگري نيست و اگر هم نمونهاي دراين زمينه ارائه شده، نمونه درخشاني نيست » كارگردان «قرمز» تاكيد داشت براينكه؛ « فكر نميكنم دراين دوره بتوانم حاتمي ديگري پيدا كنيم ودر كل معتقدم حاتمي تكرارشدني نيست او متعلق به زمانه خود بود و برگ آخر دفتر آن زمان بود و فكر نميكنم بارديگري تكرار شود اما ما بايد در هر شرايط و هر دورهاي بهدنبال فيلمسازان آن دوره بگرديم حاتمي تكرارشدني نيست، همانطور كه تقوايي و كيميايي هم ديگر تكرار نميشوند هرشرايطي آدمها و فيلمسازان خاص خود را دارد و اكنون هم شما ميتوانيد فيلمسازان نسل خود را پيدا كني سال ديگر هم شايد بتوانند مانند اين فيلمسازان را داشته باشيد، اما بخشي از فيلمسازان متعلق به تاريخ هستند و تاريخ از آنها ياد خواهد كرد و آنها درتاريخ زنده خواهند ماند » روحش شاد یادش گرامی