بهتازگی فیلمی اکران شده باعنوانِ «آلیتا: فرشته جنگ» بهکارگردانیِ «رابرت رودریگوئز» که برگردان سینمایی یک انیمه معروف ژاپنی محصول 1993 است. شخصیت اصلی این اثر، سایبورگی مؤنث با بازی «رُزا سلزار» است. ازاینرو، گذری خواهیم داشت بر پنج سایبورگ مؤنث بهیادماندنی در تاریخ سینما.
1
ماریا
فیلم: متروپلیس
زمانی که «فریتز لانگ» این فیلم علمی،تخیلی را در سال 1927 ارائه کرد، واژه «سایبورگ» که هیچ؛ هنوز واژه «ربات» هم ابداع نشده بود (این اصطلاح را نمایشنامهنویسی اهل چک بهنامِ کارل چاپک خلق کرد). بااینحال، نمیتوان از زنان سایبورگ سینما یاد کرد و از «ماریا» در این شاهکار نامی نبرد. فیلم، یک پادآرمانشهر را در آیندهای دور تصویر میکند؛ جاییکه زنی نیکاندیش بهنامِ «ماریا» در دهلیزهایی زیرزمینی درباره احقاقِ ازدسترفته کارگران میگوید و آنها را به آیندهای بهتر امیدوار میکند. طی دسیسهای، رباتی با چهره این زن وارد ماجرا میشود که برعکس ماریای اصلی؛ کارگران را به شورش وامیدارد. نقش «ماریا» در هردو قالب انسانی و رباتی را یک آلمانی بهنامِ «بریگیته هلم» ایفاء کرد که آنزمان 19ساله بود و قبلازآن سابقه بازیگری نداشت.
2
پریس
فیلم: بلید رانر
فیلمهای علمی،تخیلی اگرچه عموماً با استقبال خوبی ازسویِ مردم روبهرو میشوند و گیشه فوقالعادهای هم دارند اما کمتر آثاری در این ژانر بودهاند که تحسین منتقدان را بههمراه داشته باشند. «بلید رانر» ساخته 1982 «ریدلی اسکات» از معدود آثار این سبکوسیاق آمیخته با فضایی نئونوآر است که همچنان در فهرست بهترینهای جهان میدرخشد. «هریسون فورد» و «روتخر هاور» را رها کنید؛ میخواهیم از «داریل هانا» و نقش «پریس» صحبت کنیم؛ یک سایبورگِ پانکِ زیبا و باهوش که درواقع یکی از چند آدم مصنوعی بازمانده موسوم به «رپلیکانت» روی زمین است که باید کشته شود. «هانا» در مصاحبهای با «گاردین» در سال 2010، این شخصیت را بهترین نقشی نامید که بازی کرده و حتی مدعی شد کلاهگیس مربوط به طراحی کاراکتر را بهیادگار برای خود برداشت.
3
تی-ایکس
فیلم: ترمیناتور 3: رستاخیز ماشینها
در سومین قسمت از «ترمیناتور» شاهدیم که شبکه «اسکاینت»، از زمان آینده رُباتی مؤنث بهنامِ T-X را به زمین میفرستند تا اطرافیان و معاونان «جان کانر» که هسته اصلی گروه مقاومت را تشکیل میدهند، بهقتل برساند... نقش این ربات را در ساخته 2003 «جاناتان موستو» بازیگری نیمهنروژی و نیمهآلمانی بهنامِ «کریستینا لوکن» بازی میکند که برای ایفای آن، حدود هفتکیلوگرم ماهیچه به وزن خود افزود و دوره کامل و فشرده «زبان بدن» را گذراند تا بتواند بهخوبی از عهده 25دقیقه اول فیلم که چند خط بیشتر دیالوگ ندارد، برآید. حتی برای صحنهای که در خیابان با پاهای برهنه راه میرود، از نوعی پاپوش ترانسپارنت استفاده کرد تا دچار آسیب نشود. با همه اینها باید گفت که او اثرش را بهخوبی در این فیلم گذاشته است.
4
ایو
فیلم: شب حادثه
این فیلمِ محصول 1991 را «دانکن گیبینز» کارگردانی کرد و برای نقش رُبات اندرویدی آن که مسلح به تجهیزات اتمیست و EVE نام دارد؛ از «رنه سانتندیک» اهل هلند (در اولین فیلم آمریکاییاش) دعوت کرد و او هم بهخوبی نقش سایبورگی دیوانه و خطرساز را بازی کرد. البته او مخلوق ذهن دکتریست که نقش او را هم خود «سانتندیک» برعهده گرفت. این رُبات که برای برنامهای خاص برنامهریزی شده؛ تبدیل به یک ماشین کشتار میشود که کسی نمیتواند متوقفش کند. فیلم در گیشه یک شکست کامل بود و بهرغمِ بودجه 13میلیوندلاریاش؛ تنها اندکی بیش از پنجمیلیوندلار فروخت. با آنکه این اثر در RottenTomatoes 10درصد امتیاز کسب کرد؛ اما باید از آن نام ببریم؛ چون یکی از معدود کارهایی با حضورِ سایبورگ مؤنث در نقش اصلیست.
5
موتوکو
فیلم: شبحی در پوسته
بد نیست برای تنوع هم که شده؛ در این فهرست، به یک انیمیشن بپردازیم. این اثر را «مامورو اوشی» در سال 1995 ساخت که برداشتی از مانگایی بههمیننام بود. «موتوکو کوسوناگی» که بهعنوانِ فرمانده یک گروه امنیتی هوشمند تحتِعنوانِ Public Security Section 9 فعالیت میکند؛ سایبورگی پرقدرت است که بهدنبال «ناکومورا» (سرکرده گروه Section 6) میگردد که موفق به قتل یک دیپلمات خارجی شده و ناامنیهایی بهوجود آورده. ویژگی خاص او ایناستکه مغز سالمندتری نسبت به فیزیک جوانش دارد و بهاینترتیب، درعینِ چابکی و قدرت بالا، صاحب اندیشه نیز هست و ترسیمی کامل از یک قهرمان محسوب میشود که بیگدار به آب نمیزند. در نسخه بینالمللی کار، «مری مکگلین» بهجایِ این شخصیت صحبت کرد که صدایش را در انیمیشنهایی همچون Digimon Fusion و Bleach شنیدهایم.