1
رابین ویلیامز (Aladdin)
شاید بتوان گفت که مطرحترین «جنِ» دنیای سینما نه یک نمونه انسانی؛ بلکه یک کاراکتر کارتونی بوده که بهلحاظِ اجرا چون میتوانست بهترین حالات چنین موجودی را بهتصویر بکشد، کاملترین نمونه آن نیز محسوب میشود. از «جن» آبیرنگِ انیمیشن «علاءالدین» صحبت میکنیم؛ محصول 1992 «والت دیزنی» که «رابین ویلیامز» با استادی تمام، برایش صداسازی کرد. وی در ابتدا از این پیشنهاد استقبال نکرد؛ چون معتقد بود که از روی شخصیتهای این کارتون، اسباببازیها، عروسکها و فیگور اکشنهایی ساخته و عرضه خواهد شد و او نمیخواست بخشی از این ماجرا باشد! بااینحال، چون بهگفته خودش دوست داشت که برای فرزندانش کاری مربوط به کودکان انجام داده باشد؛ با این شرط پذیرفت در پروژه حاضر شود که تهیهکنندگان قول بدهند که از شخصیت «جن»، بهرهبرداری تبلیغاتی نکنند.
2
باد اسپنسر (Superfantagenio)
البته این فیلم که در سال 1986 اکران شد و از ساختههای ایتالیایی،آمریکاییِ «برونو کوربوچی»ست؛ در جهان سینما باعنوانِ «علاءالدین» نیز شناخته میشود. در این اثر، «باد اسپنسر» که بهخاطرِ بازی درکنارِ «ترنس هیل» در وسترنهایی با تم کمدی موسوم به «اسپاگتی» به شهرت بینالمللی رسید؛ نقش «جن» را ایفاء میکرد که البته نام دخترش «دیامی» نیز در فهرست بازیگران کار بهچشم میخورد. این «جن» موظف بود تا آرزوهایی دمِدستی را برای یک نوجوان همچون «سوارشدن در رولز رویس محبوبش» یا «کتکزدن دارودسته قلدرهای محله و مدرسه» برآورده کند. البته فضای کمدی کار باعث شده بود تا رابطه آنها و مسیر برآوردهسازی آرزوها بهشکلی مفرح و خندهدار از آب دربیاید؛ امری که بهخاطرِ ویژگیهای فیزیکی و جنس بازی «اسپنسر»، به نقطه قوت فیلم تبدیل شد.
3
ویتوریو دسیکا (The Wonders of Aladdin)
اگر ویتوریو دسیکا را تنها بهعنوانِ یک کارگردان برجسته ایتالیایی در جهان و سازنده آثاری همچون «دزد دوچرخه» و «معجزه در میلان» بهخاطر میآورید؛ باید بگوییم که او در امر بازیگری هم تجربیات متعدد و البته خوبی داشت. برایِنمونه باید به حضورش در فیلم «عجایب علاءالدین»؛ ساخته مشترک «هنری لوین» و «ماریو باوا» در سال 1961 اشاره کرد؛ آنهم در نقش «جن». این فیلم، محصول مشترک ایتالیا، فرانسه و ایالات متحده آمریکا بود و نقش اصلی یعنی «علاءالدین» را در آن «دانلد اوکانر» ایفاء میکرد. تم اصلی کار، از فانتزی و ماجراجویی فاصله داشت و بیشتر یک کمدی بهشمار میرفت. نقش «دسیکا» کوتاه بود؛ بهطوریکه یکهفتهای کارش را بهانجام رساند اما در مصاحبهای با «لسآنجلس تایمز» آنرا بهخاطر استفاده از حقههای سینمایی، بسیار خستهکننده خواند!
4
چارلز هورواث (Aladdin and His Lamp)
اگر بخواهیم به یک نمونه کلاسیک اشاره کنیم؛ باید از نسخه 1952 این قصه زیبا و جذاب یعنی فیلم «علاءالدین و چراغ جادو» نام ببریم که توسط «لئو هندرز» کارگردانی شده؛ اثری که در آن نقش «جن» را «چارلز هورواث» برعهده داشت. او که با آثاری همچون «زنی تحتِتأثیر» و «ورا کروز» بهشهرت رسید؛ در این اثر پذیرفت که موهایش را بتراشد و وارد چراغ جادو شود. داستان این نسخه، حول همان قصه قدیمی میگردد؛ یک پسر جوان فقیر با یافتن چراغ جادو، از غول (جن) میخواهد تا سه آرزویش را برآورده کند. گفته میشود که این فیلم 67دقیقهای ابتدا برای قاب کوچک تلویزیون ساخته شده بود اما کمپانی Allied Artists در آخرین لحظات تصمیم گرفت تا فیلم را خریده و اکران آنرا به سینما بسپارد.
5
اریک ژودور (The New Adventures of Aladdin)
«اریک ژودور»؛ بازیگر 49ساله فرانسوی که با کمدیهایی همچون «خیلی هم جانسخت نباش!» و «مشکلات» (ساخته خودش) شناخته میشود هم موفق شده تا در یکی از برگردانهای این قصه هزارویکشبی، نقش «جن» را بازی کند. او این تجربه را با بازی در «ماجراهای تازه علاءالدین»؛ ساخته 2015 «آرتور بنژاکوئن» بهدست آورد؛ اثری از سینمای فرانسه با حضور کمدین مطرح این کشور یعنی «کِو آدامز» که نقش اصلی (علاءالدین) را بهعهده داشت. البته ماجرای این فیلم بهنوعی اقتباسی از قصه معروف «چراغ جادو»ست؛ بهاینشکل که همهچیز از یک شب عجیب کریسمس در زمان حال آغاز میشود و شخصیتهای ماجرا که افرادی همیشهبازنده هستند، بهصورتی اتفاقی به ماجراهای این قصه پریانی پیوند میخورند و در بازگویی آن برای چند کودک، روایت مخصوصبهخود را ارائه میدهند و ...