بسیاری از کشورهای اصلی تولید کننده فیلم در سال های بعد از جنگ جهانی شاهد افزایش تعداد تماشاگران به ارقام بی سابقه بودند. اما سرانجام – نخست در ایالات متحده در اواخر دهه 1950 و بعد در بیشتر کشورهای اروپایی- میزان حضور در سالن های سینما به صورت فاجعه آمیزی کاهش پیدا کرد. ایالات متحده برای برگرداندن تماشاگران به سینما به راه های بسیاری متوسل شد: فیلم رنگی، پرده عریض، و فیلم های عظیم تر و برجسته تر. اما به هر عصر طلایی نظام استودیویی با ساختار ادغام عمودی به سر آمده بود.
در این مطلب ده فیلمی را معرفی می کنیم که با ترکیب در پرد عریض توانسته اند زیباترین صحنه آرایی را بر پرده سینما به تصویر بکشند.
مسیر بزرگ (1930)
جان فورد، وین را به رائول والش برای بازی در فیلم Big Trail پیشنهاد کرد. این فیلم حماسی و بزرگ، جان وین 22 ساله را به عنوان یک ستاره به عالم سینما معرفی کرد. البته این فیلم که باز سازی فیلمی به نام واگن پوشیده، محصول 1923 بود با وجود هزینه دو میلیون دلاری و ارائه در دو نسخه 35 و 70 میلیمتری نتوانست موفقیت چندانی به دست آورد و در زمینه فروش در گیشه ها یک فاجعه به معنای واقعی کلمه به شمار می رفت.
مرد فیل نما (1981)
مرد فيل نما را ديويد لينچ در سال 1980 ساخت . فيلم اگر چه شرح حال موجودي عجيب الخلقه است كه در قرن نوزدهم در انگلستان ميزيسته اما با اين حال در ميان آثار به غايت نا متعارف و عجيب لينچ اثري متعارف و سر راست است . بر اساس زندگي ژرف مريك معروف به مرد فيل نما در حوزه هاي ديگر هنر نيز آثار ديگري خلق شده است كه شايد مهم ترينشان اپراي مرد فيل نما ساخته لورن پوتي ژيار باشد .فیلم مرد فیل نما از روی دست نوشته های دکتر تراویس همان پزشک معالج او و با یک رویکرد خاص که فقط از دیوید لینچ سراغ داریم ساخته شده است .
بی گناهان (1961)
بیگناهان فیلمی روانشناختی است که شخصیت اصلی آن از بیماری پارانویا رنج میبرد، با چنین نگرشی، ساخته جک کلِیتون، درامی سراسر تعلیق است که با شک و تردید میتوان آن را در زمره فیلمهای ارتباط با جن و روح قرار داد. در این نظر، فیلم دربارهٔ زنی روانپریش است که تنها خود این ارواح را میبیند، اما از آنجا که تماشاگر تا لحظات آخر از بیماری او مطلع نیست، به شدت از تصویری که در واقع توسط شخصیت اصلی به وی ارائه میشود، هراسناک میگردد. به کارگیری از پرده عریض به این قصد به فیلم خیلی کمک کرد.
اجبار (1959)
فیلم در سبک درام، جنایی، و نوآر به کارگردانی ریچارد فلایشر است که در سال ۱۹۵۹ منتشر شد. برادفورد دیلمن، دین استاکول و اورسن ولز جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم کن سال ۱۹۷۳ میلادی را برای بازی در این فیلم دریافت کردند.
منهتن (1979)
فیلمی آمریکایی محصول ۱۹۷۹ که توسط وودی آلن کارگردانی شده است.فیلم درباره مردی است که در سن ۴۲ سالگی و بعد از دو بار طلاق گرفتن با دختری ۱۷ ساله قرارهای عاشقانه میگذارد و بعد از مدتی عاشق دوستدختر یکی از دوستانش میشود. فیلم توسط وودی آلن و مارشال بریکمن نوشته شد که قبلاً هم در فیلم آنیهالی با یکدیگر همکاری کرده بودند.
سال گذشته در مارین باد (1962)
فیلم مشهور و جنجالی«آلن رنه» کارگردان پُرآوازۀ فرانسوی، قواعد سینمای کلاسیک را تغییر می دهد و تبدیل به مثالی می گردد از آغاز راهی که «رنه» مظهر آن شناخته می شود:«سینمای مدرن».در فیلم های سینمای کلاسیکْ آغاز،نقطه اوج و پایان مشخص در فیلم وجو دارد و فیلم قصه خود را خطی و سر راست تعریف می کند.آلن رنه در «سال گذشته در مارین باد» با به کارگیری فرمی پیچیده در صدد است سر و شکل قصه ساده خود را تغییر دهد تا بتواند به حس و مفهومی متفاوت در مقایسه با نمایش خطی داستان خود برسد.
تقلید زندگی (1959)
فیلم در سبک رمانتیک و درام به کارگردانی داگلاس سیرک است که در سال ۱۹۵۹ منتشر شد. در سال ۲۰۱۵ بیبیسی طی نظرسنجی از ۶۲ منتقد فیلم، فهرستی از صد فیلم برتر سینمای آمریکا را تدوین و منتشر کرد که این فیلم در رده ۳۷ قرار داشت.تقليد زندگي (1959)، يك ملودرام اشك انگيز و جاندار بود كه خداحافظي باشكوه داگلاس سيرك با جهان سينما به حساب مي رفت. تقليد زندگي بسياري از تماشاگران را در سرتاسر جهان تحت تاثير قرار داد.
طولانی ترین روز (1962)
این فیلم روز استقلال در «نورماندی» در سال 1944 را نشان میدهد و بازیگرانی چون «جان وین»، «شون کانری»، «ریچارد برتون» و «ریچارد ناد» در آن بازی کردهاند. عریض بودن صحنه ها قاب های زیبایی را خلق کرده است که با چندبار دیدن نیز لذت آن کم نمی شود.
در کمال خونسردی (1967)
در ایالت کانزاس دو زندانی سابق پری اسمیت (رابرت بلیک) و دیک هیکاک (اسکات ویلیسون) یکدیگر را ملاقات میکنند و بسیاری از شرایط آزادی مشروطشان را زیر پا میگذارند. برنامهٔ آنها در این ملاقات که دیک قرار آن را گذاشته طراحی و اجرای دزدی از خانوادهای مزرعه دار به اسم کلاتر است که طبق گفتههای یکی از هم زندانیهای دیک در گاوصندوقی مخفی در منزلشان در هولکومب، کانزاس ۱۰٬۰۰۰ دلار پول نقد دارند. اما برنامهٔ آنها طوری که میخواستند پیش نمیرود و آنها با تنها ۴۳ دلار پول نقد و به قتل رساندن همهٔ چهار نفر عضو خانوادهٔ کلاتر آنجا را ترک میکنند...
به پیانیست شلیک کن (1960)
فیلم «به پیانیست شلیک کن» از نظر بصری چشمگیر است. پرده عریض در صحنه های فیلم و نورپردازی های شدید موضعی و حرکتهای دوربین و دوربین روی شانه فیلم را غنای بیشتری میبخشند. این فیلم رمانی است تصویری درباره همه چیز و هیچ چیز. نمی توان آنرا جرء ژانر به خصوصی دانست، در این فیلم همه چیز میبینیم؛ عشق، وفاداری، صداقت، مقاومت، غریزه و هرآن چیزی که به انسان تعلق دارد. فیلم قرار نیست یک داستان هفتتیر کشی را تعریف کند، همچنین قصد ندارد یک داستان عاشقانه را به تصویر بکشد.
گردآورنده و ترجمه : عادل متکلمی آذر