به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روبی دی چهارشنبه شب به دلیل عوارض ناشی از کهولت سن در خانه‌اش در نیو روشل، نیویورک درگذشت. خانواده دی هنگام کنارش بودند. او 91 ساله بود.
این بازیگر ریزاندام سال 2008 برای بازی در فیلم «گانگستر آمریکایی» به کارگردانی ریدلی اسکات نامزد اسکار بهترین بازیگر زن مکمل شد. او در این فیلم نقش مادر بدخلق رهبر یک گروه قاچاقچی مواد مخدر در هارلم (با بازی دنزل واشنگتن) را بازی می‌کند. دی تنها با 10 دقیقه حضور در «گانگستر آمریکایی» توانست نظر رای‌دهنده‌های آکادمی علوم و هنرهای سینمایی را جلب کند. او برای این نقش برنده جایزه انجمن بازیگران آمریکا شد.
دی شش بار هم نامزد دریافت جایزه امی بود و سال 1991 برای بازی در فیلم تلویزیونی «روز دریافت نشان افتخار» به کارگردانی رابرت مارکوویتس برنده این جایزه شد.
دی و همسرش اوسی دیویس بازیگر 56 سال با هم زندگی کردند. دیویس سال 2005 درگذشت. این زوج که سه فرزند داشتند، یک گروه هنری پربار و ماندگار تشکیل دادند و در فعالیت‌های مدنی نیز شرکت می‌کردند. آن‌ها با هم در فیلم‌ها و نمایش‌های مختلف بازی کردند و در تعدادی از مهم‌ترین رویدادهای دوران متلاطم حقوق مدنی حضور داشتند.
دی فعالیت هنری خود را از دهه 1940 آغاز کرد و تا دهه 1990 ادامه داد. او از همان ابتدا از نقش‌های بسیار کلیشه‌ای که به بازیگران سیاه‌پوست داده می‌شد، فاصله گرفت.
شارلوت سن. مارتین مدیر اجرایی اتحادیه برادوی که نماینده تهیه‌کننده‌ها و صاحبان سالن‌های تئاتر است، گفت: «روبی دی الهام‌بخش بسیاری از آدم‌ها چه روی صحنه تئاتر، چه خارج از آن بود. یکشنبه پیش در مراسم جوایز تونی، اودرا مکدانلد (برنده جایزه بهترین بازیگر زن نقش اصلی یک نمایش) و کنی لئون (برنده جایزه بهترین کارگردانی یک نمایش) به او ادای احترام کردند.»
تمام سالن‌های نمایش در برادودی جمعه به دی ادای احترام می‌کنند.
باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در بیانیه‌ای از این گفت که او و همسرش میشل، فیلم «کار درست را انجام بده» (1989) به کارگردانی اسپایک لی با بازی دی را در اولین قرار ملاقات خود دیدند.
اوباما گفت: «روبی با نقش‌آفرینی‌های قابل توجه خود راه را برای نسل‌های مختلف بازیگران سیاه‌پوست هموار کرد و الهام‌بخش زنان آمریکاییِ آفریقایی‌تبار در سراسر آمریکا بود.»
دوستان و طرفداران دی نیز از توئیتر برای بیان ناراحتی خود از مرگ او استفاده کردند.
اسپایک لی گفت با شنیدن خبر مرگ او «از پا درآمده» و آنجلا لنزبری بازیگر، مرگ دی را «یک ضایعه غیرقابل جبران» دانست.
دی و دیویس به خاطر فعالیت‌های سیاسی خود نیز شهرت داشتند و حتی در دوران کاری خود بهای این کار را پرداختند. آن‌ها اقدامات سناتور جوزف مکارتی چهره اصلی مبارزه با کمونیست‌ها در دهه 1950 را به باد انتقاد گرفتند و برای این کار مدتی نامشان در لیست سیاه بود. ماموران جی. ادگار هوور رئیس اف‌بی‌ای، آن‌ها را بازجویی هم کردند.
دی و دیویس از دوستان مارتین لوتر کینگ رهبر حقوق مدنی و مالکوم ایکس فعال سیاه‌پوست بودند و مارس 1963 در راهپیمایی معروف واشنگتن جایی که کینگ سخنرانی «رویایی دارم» را ایراد کرد، حضور داشتند.
این زوج سال 2004 به خاطر خدمات خود در دنیای تئاتر، تلویزیون و سینما، همین طور فعالیت‌های خود در زمینه حقوق مدنی، در مرکز کندی در واشنگتن تقدیر شدند. مرکز کندی از آن‌ها به عنوان «دو نفر از پرکارترین و بی‌باک‌ترین هنرمندان فرهنگ آمریکایی» یاد کرد.
دی 27 اکتبر 1922 با نام روبی آن والاس در کلیولند به دنیا آمد. او دختر یک باربر قطار و یک معلم مدرسه بود و در محله هارلم نیویورک بزرگ شد.
او به دانشکده هانتر در نیویورک رفت. او در 1941 به «امریکن نیگرو تیه‌تر» پیوست و سپس برای اولین بار در برادوی روی صحنه رفت.
دی سال 1946 در برادوی در نمایش «جب» مقابل دیویس نقش‌آفرینی کرد. دیویس کارگردان و نویسنده نمایشنامه هم بود. «جب» درباره یک سرباز سیاه‌پوست است که پس از بازگشت از جنگ جهانی دوم با یک کو کلاکس کلانِ سفیدپوست و بسیار نژادپرست روبرو می‌شود.
از فیلم‌های دی می‌توان به «داستان جکی رابینسن» (1950) با بازی خود رابینسن به نقش اولین بازیکن سیاه‌پوست لیگ بیسبال همین طور «انگور خشکیده‌ای در آفتاب» (1961) که در آن با سیدنی پواتیه همبازی بود، اشاره کرد. فیلم دوم درباره زندگی یک خانواده سیاه‌پوست در یکی از محلات فقیرنشین شیکاگو است.
رویترز / 12 ژوئن / ترجمه: علی افتخاری
