سینمایی که گرچه ستاره های بازیگر در آن حضور ندارند تا توجه بیننده را جلب کنند اما در موضوع، فرم و محتوا بیشتر اوقات یک سر و گردن از سینمای قصه گو بالاترند؛ چرا که علاوه بر وسعت دیدی که "حقیقت" می طلبد، این سینما می تواند از خطوط قرمز تا حدودی راحت تر عبور کند چرا که کتمان یک واقعیت گاه سخت تر از انکار آن در فضای بازسازی شده است.
سینمای مستند از لحاظی دیگر هم قابل تامل است، زیرا کسانی به آن رو می آورند که علاقه شان به روایت در قاب های متحرک ، کمتر به دیده شدن معطوف می شود و می دانند که این آسمان پر ستاره " فرش قرمز" ندارد.
با این مقدمه بهانه ی این یادداشت کوتاه می رسیم.
تا چهار دوره پیش از این، مستند های حاضر در جشنواره فیلم فجر سانسی مابین فیلم های داستانی در سینمای رسانه داشتند و همین موجب میشد تا تماشاگرهای بیشتری حتی از روی کنجکاوی به سالن ها بروند و گاه میخکوب یک فیلم با سوژه ای ناب شوند اما با درنظر گرفتن اولین سانس در دوره های اخیر برای مستندهای حاضر در جشنواره ی فجر، علنا این مستند ها مورد جفا قرار گرفتند و شدند فرصتی برای اهالی رسانه و منتقدینی که شب گذشته تا نیمه های شب بیدار، فیلم ها را دنبال کرده اند و حالا می توانستند با حذف سانس مستند، کمی بیشتر بخوابند.
به این ترتیب، سالن ها خالی بودند و مستندسازها و عواملی که خستگی به تنشان می ماند، روی فرش قرمزی می آمدند که هیچکس به استقبالشان نیامده بود حتی عکاس ها و نشست هایی با صندلی های خالی و سوال هایی که هرگز پرسیده نمیشد.
اولین بار که در همین سانس نامتعارف فیلمی توجه بینندگان را جلب کرد، باز هم مدیون یک سوپراستار بود که تهیه کنندگی مستندی را با جسارت به عهده گرفت. مهتاب کرامتی و فیلم "از صفر تا سکو".
اما وقتی که سالن از جمعیت پر شد تازه انگار اهالی رسانه که چندان با سینمای مستند آشنا نبودند، متوجه شدند که این شاخه از سینما چه دنیای بزرگ و جذابی دارد. اما باز روال مثل سابق بود.
و....باز هم سانس نامناسب در سال های اخیر به جایگاه مستند در جشنواره فجر ضربه میزد به رغم آنکه مخاطب مستند به طور کلی رو به رشد بود چرا که مستندها هم روز به روز متنوع تر با سوژه هایی بکر به سینمای داستانگوی بی کشش عرض اندام می کردند.
و حال که به نظر می رسد، امسال یکی از پر رونق ترین و پر مخاطب ترین دوره های رقابت مستند در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر رقم بخورد( تا جایی که هیئت انتخاب و داوران نیز از همین حالا شگفت زده به تحسین مستندهای راه یافته به این دوره پرداخته اند که چه بسا پیشتاز فیلم های داستانی باشند،
ما هم مشتاقانه در انتظار دیدن این مستند ها هستیم و بعضی از آنها را همین چندی پیش در جشنواره ی حقیقت تحسین کردیم و...
امیدواریم دبیر جشنواره در یک اقدام قابل توجه سانس مناسبتر و شایسته تری به این سینمای فاخر مستند اختصاص دهد تا حقی از آن ضایع نشود
