*از کنفرانس مطبوعاتی امروز صبح نگران بودید؟ به نظر میرسید امسال جای حرف و حدیث زیادی وجود داشته باشد.
-نه اصلا. معرفی نهایی فهرست شرکتکنندگان همیشه خوشایند است. البته فرآیند انتخاب هم سخت و هم دلپذیر است. اول برای این که باید همه فیلمها را ببینی. بعد باید برای انتخاب بحث کنی. بعد سختترین بخش است که باید به برخی از فیلمها نه بگویی و در عین حال حواست باشد که طوری این انتخابها را انجام دهی که مردم هنوز دوست داشته باشند که بیایند و به تماشای آنها بنشینند.
*یک نظریه در انگلیس مطرح شده و آن این که فیلم جدید مایک لی با عنوان «پترلو» برای این در بخش رسمی کن انتخاب نشد که توزیع کننده فرانسوی نداشت. آیا این دلیش بود؟ آیا چنین چیزی در مقررات کن هست؟
-فیلمی که در بخش رقابتی شرکت میکند باید به توزیع کننده فروخته شده باشد و این درباره «پترلو» هم صادق است و این همان مقررات جدی ای است که موقعیت بحث برانگیزی برای نتفلیکس ایجاد کرد. البته شایعات اغلب بیاساس هستند.
*امسال سال ناامیدکنندهای برای انگلستان در کن بود. میشود این را بگوییم؟
-اوم... نه.
*من از فستیوال کنسریز دیدن کردم. مخاطبان خیلی جوان بودند و البته خیلی هم سلفی گرفته میشد. فکر میکنید کن و سینما ممکن است نسل جوان مخاطبانشان را از دست بدهند و نسل جدید بیشتر به تلویزیون اقبال داشته باشد؟
-نه، اصلا. برعکس. همان طور که پییر لسکور در کنفرانس مطبوعاتی گفت ما ابتکارهای جدید برای تشویق و دعوت از جوانترها داریم تا به فستیوال بیایند. مثل برنامه «سه روز در کن» که دعوتی از جوانهای ۱۸ تا ۲۸ ساله است و ما برای این بخش ۶۰۰ درخواست در یک روز گرفتیم. یعنی راحت ۲۰ هزار نفر با این برنامه به فستیوال میآیند.
*این قانون منع سلفی شما توجه زیادی را برانگیخت. چطور میخواهید این کار را انجام دهید؟
ما در ۱۵ سال اخیر سلفی گرفتن را ممنوع نکرده بودیم چون مشکلی نبود، ولی حالا هست-باید ببینیم. این یک قانون است که همه باید به آن احترام بگذارند. در برلین، ونیز، اسکار و سزار، مردم روی فرش قرمز نمیروند اما دموکراسی حاکم بر کن و فرش قرمز آن چیزی است که موجب شده تا ما از همه بخواهیم به این قوانین احترام بگذارند. ما در ۱۵ سال اخیر سلفی گرفتن را ممنوع نکرده بودیم چون مشکلی نبود، ولی حالا هست.
*اما خود این ممنوعیت حالا به معنی دموکراتیزه بودن فرش قرمز است؟ در حالی که قبلا این تنها راه دسترسی به ستارهها بود؟
-بله مطمئنا، اما مردم میتوانند این کار را در هر بخش دیگر زندگی خودشان انجام دهند. میتوانند در سن تروپه سلفی بگیرند، اما در جشنواره فیلم کن نه. وقتی کلیسا میروی، میروی دعا کنی نه این که سلفی بگیری.
*پس شما دارید جشنواره کن را با کلیسا مقایسه میکنید؟
-(می خندد) خب، قبلا از فوتبال استفاده کرده بودم، این مقایسه جدید بود.
*نتفلیکس، یا بهتر بگوییم غیبت آن، یکی از موضوعهایی است که در کن ایجاد شده است. از بیانیه این کمپانی که گفت هیچیک از فیلمهایش را به جشنواره نمیآورد تعجب کردید؟ فکر میکنید تد ساراندوس چرا این تصمیم را گرفت؟
-من مقاله را نخواندم.
*سلفی گرفتن شما را هم نقد کرده...
-آه، او سلفی گرفتن را دوست دارد. ببین وقتی ما از نتفلیکس حرف میزنیم، دوست داریم دیالوگی داشته باشیم. هر دو تای ما یک مشکل داریم. آنها یک مدل اقتصادی دارند که نمیخواهند تغییر دهند و فرانسه هم مقرراتی دارد که میگوید فیلمها باید به سینما بیایند و نمایش داده شوند. سال پیش آنها آمدند اما پس از آن حاضر نبودند فیلمهایشان را به سینما بیاورند. ما امسال گفتیم ببینید ما این مقررات را داریم و آنها میتوانستند بگویند ما در بخش رقابتی نخواهیم بود اما در بخش خارج رقابتی شرکت میکنیم. برای فیلم آلفونسو کوارون ما منتظریم تا آن فیلم در فرانسه اکران شود. میدانم عاشقش خواهم بود و همچنان آنها را دوست خواهم داشت. آنها به عنوان قهرمان تقدیر می شوند.
*بله ولی این یک رقابت است. اگر آنها در سینماهای فرانسه اکران شوند نمیتوانند طبق پلتفرم خودشان عمل کند.
-من از آنها میخواهم این مقررات را بپذیرند. آنها هر سال دهها و دهها فیلم را در نتقلیکس نمایش میدهند. یعنی نمیتوانند تنها یک فیلمشان را در سال در فرانسه اکران کنند و به کن بیایند؟ اگر به چین بروید، آنجا با سانسور روبه رو هستید. نمیشود هر چی بخواهی آنجا نشان بدهی. هر کشوری ویژگیهای خودش را دارد. ویژگی فرانسه این است که از کن میخواهد فیلمهایی را در بخش رقابتی نمایش دهد که در سینماها به نمایش درآمده باشند.
*فکر میکنید کن و نتفلیکس میتوانند آشتی کنند؟
-تا به حال که من تنها تجربیات خوب با نتفلیکس داشتم. سال پیش دو فیلم داشتند اما با نقدهای زیادی روبه رو شدیم. نزدیک بود کارم را از دست بدهم. خیلی خشونتآمیز شده بود. من تد ساراندوس را خیلی دوست دارم. یک روز دوباره با هم روی فرش قرمز خواهیم بود. خیلی چیزها میتواند تغییر کند. نتفلیکس میتواند تغییر کند، کن میتواند تغییر کند. فیلم آلفونسو کوارون فیلم زیبایی است و من امیدوارم پروژه شگفت انگیز اورسون ولز را هم داشته باشیم.
*فکر میکنید کن تغییری نسبت به نوع نمایندگی زنان داشته باشد؟
-مسئولیت من سینماست. من مشروعیتی درباره صحبت کردن درباره مسایل زنان ندارم. کن بر مبنای ارزشهای هنری انتخاب میکند نه اجتماعی. وقتی درباره زنان مسالهای مطرح میشود، فستیوال ترجیح میدهد تا با انجمن ها، شخصیتها و هنرمندان همکاری کند تا ببیند چه کار میتواند بکند. در طول سالها فیلمهای زیادی از کارگردانهای زن در بخش رسمی نشان داده شده زیرا زنان بیشتری وارد این حرفه شدهاند.
*به عنوان پنجاهمین سالگرد ماه می ۱۹۶۸ فرانسه که موجب هم شد کن برگزار نشود، آیا میتوان گفت یک چیزهایی از این دست از فرانسه امروز را در فستیوال میبینیم: مثل اعتصاب راهآهن، اعتراضات در دانشگاه نانتری، نقد سیاستهای فستیوال و البته نمایش فیلمی از ژان-لوک گدار؟
-در جشنواره کن همیشه «۱۹۶۸» است. هر روز، هر سال. امسال پنجاهمین سال آن رویداد است اما فکر میکنم جامعه میخواهد آینده را ببیند و بقیه دنیا هم همین طور. به همین دلیل هم ما در فیلمهای انتخاب امسال به سراغ مصر، کنیا و لبنان رفتهایم و دورتر هم میرویم. ما میخواهیم جهانی باشیم و تمام چیزهای لازم برای یک جشن خوب را داریم.
منبع و ترجمه گفتگو: خبرگزاری مهر