یکشنبه, 19 فروردين 1403 15:12

سالگرد درگذشت "فردین"، یکی از برزخی‌های نسل سوخته‌ سینمای ایران

نوشته شده توسط
این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)
سالگرد درگذشت "فردین"، یکی از برزخی‌های نسل سوخته‌ سینمای ایران سالگرد درگذشت "فردین"، یکی از برزخی‌های نسل سوخته‌ سینمای ایران سی و یک نما

سی و یک نما – گر چه بهروز وثوقی به عنوان بهترین بازیگرِ قبل از انقلاب ایران مطرح است اما یقینا محمدعلی فردین محبوب‌ترین سوپراستار آن دوره محسوب میشود که در دلِ مردمِ، از جنوب تا شمال ایران جا داشت و دارد. کسی که چه در زندگی شخصی و چه حرفه‌ای هیچ دلیل موجهی برای ممنوع الکار شدن او نبود، نقطه‌ی تاریکی که بر پیشانی سینمای بعد از انقلاب با نقشی از مزار همیشه تازه‌ی او می‌ماند. فردین یکی از ستاره‌های نسل سوخته‌ی ایران است. علی‌بی‌غم گنج قارون که با نقش درخشان "حجت" در فیلم "غزل" کیمیایی حجتِ بازیگری‌اش را با سینما تمام کرد.

وی در کنار فرامرز قریبیان و پوری بنایی، بهترین و متفاوت‌ترین نقش‌آفرینی خود را در فیلم "غزل" مقابل دوربین مسعود کیمیایی به یادگار گذاشته است.

photo_2024-04-07_15-56-11.jpg

۲۴ سال از درگذشت محبوب‌ترین چهره سینمایی ایران می‌گذرد. محمّدعلی فردین بازیگر، تهیه‌کننده، کارگردان سینما و نایب قهرمان کشتی‌ جهان بود. او که فعالیت سینمایی را از اواخر دهه ۱۳۳۰ شروع کرده بود، برای دو دهه از دهه ۱۳۴۰ به بعد، ستاره بزرگ سینمای ایران بود. او بیشتر برای به تصویر کشیدن مردانگی و جوانمردی در فیلمهای فارسی مشهور بود. فردین که قهرمان بی چون و چرای باکس آفیس در همان دوره بود، در ۲۵ سال کار حرفه ای خود میلیون ها تماشاگر را جذب خود کرد.

بین سالهای ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۵ در محبوب ترین فیلمای سال در سینمای ایران بازی کرد. او در ورزش کشتی فعالیت داشت و در قهرمانی جهان ۱۹۵۴ به مدال نقره دست یافت. او سپس با دعوت اسماعیل کوشان اولین حضور حرفه‌ای خود در سینما را با نقش‌آفرینی در چشمه آب حیات (۱۳۳۸) آغاز کرد. سلطان قلبها، کوچه مردها، گنج قارون، فریاد نیمه شب، آقای قرن بیستم، راز درخت سنجد، ساحل انتظار، باباشمل، میعادگاه خشم، ناجورها، ایوب، برزخی‌ها، جهنم + من، و جبار سرجوخه فراری از فیلمهای برجسته او هستند. محبوبیت فردین به عنوان بازیگر عمدتاً به دلیل شخصیت هایی است که او در فیلم هایش تفسیر کرده است.

فردین از بازیگرانی است که به او لقب سوپراستار داده‌اند. او در جشنواره سینمایی سپاس برای بازی در سلطان قلب‌ها بهترین بازیگر مرد ۱۳۴۸ شد و لوح سپاس را کسب کرد. او بعد از انقلاب ۱۳۵۷ به همراه سعید راد و ناصر ملک‌مطیعی در فیلم برزخی‌ها به کارگردانی ایرج قادری بازی کرد که سال ۱۳۶۱ روی پرده رفت و پس از مدتی توقیف شد. این فیلم آخرین حضور فردین در عرصه سینمای ایران بود و پس از آن اجازهٔ کار به او داده نشد.

فردین در سال ۱۳۲۸ (سن ۱۹ سالگی) با مهری خمارلو ازدواج کرد، همسرش از آشنایی و ازدواج با فردین چنین می‌گوید:

    فردین دوست برادرم بود، با هم ورزش می‌کردند و موجب آشنایی مختصر من و فردین شد، پیشنهاد ازدواج از طریق برادرم مطرح شد، او بسیار سر به زیر و محجوب بود، او با نوزده سال سن و من هم هفده ساله در همان سال ازدواج کردیم.

فردین تا پایان عمر به همسرش وفادار ماند و حاصل این ازدواج چهار فرزند به نام‌های: سعید، سیاوش، عاطفه و آمنه بود.

فردین در سال ۱۳۴۴ با بازی در فیلم گنج قارون ساخته سیامک یاسمی شهرت خود را صد چندان کرد، دست‌اندرکاران فیلم گنج قارون گمان می‌کردند که شانسی برای اکران ندارد، به همین دلیل کارگردان فیلم، سیامک یاسمی تمامی بلیت‌های هفتهٔ نخست نمایش فیلم گنج قارون را خرید گنج قارون بر پرده آمد و در هفته اول فروشش اصلاً مناسب نبود، ظاهراً در روزهای اول آن قدر فروشش پایین بود که روز چهارم اکران می‌خواستند آن را از پرده بردارند.

اما کم‌کم نام گنج قارون بر زبان‌ها افتاد و ناگهان صف‌های طولانی گرداگرد سینماهای نمایش دهنده فیلم به وجود آمد.

گنج قارون در سینماهای جنوب شهر با بلیت ارزان قیمت اکران شده بود، ولی تقریباً کل افراد جنوب شهر تهران و شهرستان‌ها بارها و بارها به دیدن فیلم رفتند و گنج قارون به فروشی افسانه‌ای دست یافت. این فیلم در سال ۴۴ حدود ۵/۳ میلیون تومان فروش داشت و قریب ۲ میلیون نفر از این فیلم بازدید کردند و فیلم گنج قارون یکی از پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران شد، و به گفته بسیاری از هنرمندان بازار ورشکسته نمایش فیلم ایرانی رونق گرفت. فیلم گنج قارون در حقیقت ناجی سینمایی بود که به علت نبود تماشاچی مناسب در ورطه نابودی بود. پس از گنج قارون تعداد تماشاچی سینما برای هر فیلم به تعداد چشمگیری افزایش یافت و در حقیقت شخصیت فردین موجب آشتی مردم با سینمای ایران شد.

سلطان قلبها.jpg

یکی از آثار شاخص سینمای قبل انقلاب فیلم سلطان قلب هاست که به کارگردانی و بازیگری محمدعلی فردین تهیه گردید. این فیلم که با اقبال خوبی مواجه شد در واقع اعتراضی به سینمای یکنواخت آن روز بود. فردین در این خصوص می‌گوید:

    من در چارچوبی قرار گرفته بودم که هیچ نقشی غیر از این را نمی‌توانستم بازی کنم، یعنی سینمایی داشتیم که چهار ویژگی داشت: یکی فردین، یکی کافه، یکی ایرج و یکی هم زدو خورد. قصه‌ها هم که تقریباً شبیه بود. بعد از گنج قارون هم این مسئله حادتر شد. در آن سال‌ها برای اینکه از این وضعیت خلاص شوم، جهنم + من را ساختم که آواز و کافه و … نداشت. فقط پس زمینه کویر را داشت و این کار بسیار مشکلی بود که با چنین پس زمینه تصویری بخواهی مردم را دو ساعت سرگرم کنی. موقع فیلمبرداری این فیلم ما فقط می‌توانستیم روزی یک ساعت و نیم کار کنیم؛ یعنی از ۶ تا ۷٫۳۰ صبح. بعد از آن هوا آنقدر گرم شد که اصلاً نمی‌شد بیرون بیایی، پس ببینید سینما برای من چقدر تکراری شده بود که حاضر شدم با آن مشکلات فیلم متفاوتی بسازم.

فردین به دلیل اینکه در فیلم سلطان قلب‌ها کارگردان است به شخصیت حقیقی خود که نمادی از جوانمردی، پهلوانی، معرفت و بلندپروازی است بازمی‌گردد؛ و به اولین سوپراستار سینمای ایران و با لقب «سلطان قلبها» مشهور می‌شود.

فردین پیش از گنج قارون یا تیپ علی بی غمی در کاراکترهای مختلف ظاهر شد و تنوع نقش خوبی داشت، جوان عیاش فردا روشن است، فرخ تا امیر فریاد نیمه شب تا مکانیک جوان بیوه‌های خندان، تا خسروی طلای سفید که مهندسی شیمی خوانده بود، ساسان خبرنگار جنایی گرگ‌های گرسنه، داش ابرام کلاه مخملی زن‌ها فرشته‌اند (فیلم ۱۳۴۲)، احمد صیاد در ساحل انتظار، امیر انسان‌ها، محمود بداقبال مسیر رودخانه، یار قلی جهنم زیر پای من، آقای سپاهی دهکده طلایی، مراد ترانه‌های روستائی تا امیر اسد عشق و انتقام و پس از گنج قارون تا سال چهل و هشت هم در فیلم‌های مردی از تهران، طوفان بر فراز پترا، مردانه بکش، خشم کولی و نعره طوفان از تیپ گنج قارونی خارج شد. بعد از ظهور قیصر، علی بلبل کوچه مردها، قمار باز سکه شانس، ایوب، موزیکال باباشمل، قدم میعادگاه خشم، غلام کمدی راز درخت سنجد، فریدون جهنم به اضافه من، جبار، اسلام ناجورها، علی تعصب، حجت غزل، سرگرد رامین برفراز آسمان‌ها، سید یعقوب برزخی‌ها شکل گرفت.

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید