سه شنبه, 04 دی 1397 13:37

فیلم‌های عددی؛ به بهانه اکران «صفر»/ تک‌رقمی‌های سینما!

نوشته شده توسط
این مورد را ارزیابی کنید
(0 رای‌ها)
فیلم‌های عددی؛ به بهانه اکران «صفر»/ تک‌رقمی‌های سینما! فیلم‌های عددی؛ به بهانه اکران «صفر»/ تک‌رقمی‌های سینما!

مصطفی رفعت/ سی و یک نما_ بالیوود این‌روزها شاهد اکران جدیدترین ساخته آناند ال. ری به‌نامِ «صفر» است که شاهرخ خان، آنوشکا شرما و کاترینا کیف بازیگرانش هستند. فیلم، به رابطه نامتعارف مردی کوتاه‌قد با زنی بلندقد می‌پردازد که گرچه درظاهر ما را به‌یاد ساخته زیبای لوک بسون یعنی «آنجل-آ» می‌اندازد؛ اما نکته جالب برای ما، نام آن است. استفاده از «عدد» در عنوان‌بندی فیلم، اتفاقی تازه نیست و آثاری ماندگار همچون «هشت‌ونیم»، «1984»، «هفت» و ... را دراین‌‌شکل داشته‌ایم. بر روال سلسله‌ گزارش‌های «31نما»، این‌بار به پنج فیلم‌ اشاره داریم که از عددی تک‌رقمی در عنوان‌شان استفاده کرده‌اند.

 

1
با عدد «یک» فیلم‌هایی متعدد ساخته شده که البته به‌جز آنچه محصول سینمای هند در سال 2017 است؛ سایر کارها عنوانی معادل داشته‌اند. مثلاً ساخته 2001 جیمز وُنگ تحتِ‌عنوانِ The One را نه عدد یک؛ بلکه «یک‌تازی» و «صدرنشینی» و امثال آن می‌توان ترجمه و تعبیر کرد. همچنین مستندی با نام «یک» ساخته وارد پوارز داریم که سال 2005 ارائه شد و ماحصل گفت‌وگو با چهره‌های مختلف سیاسی، هنری، مذهبی و ... بود. مدِ‌نظر ما، تریلر جنایی بیرسا داسگوپتا؛ کارگردان سینمای «تالیوود» (بخش بنگالی‌زبان هند) است که از حضور یاش داس‌گوپتا و نصرت جهان در آن بهره برده. فیلم البته بازسازی اثری به‌نامِ Thani Oruvan (2015) و داستان آن درباره ورود سه کارآموز نیروی پلیس به مافیای خطرناک داروست که هریک ویژگی‌های شخصیتی متفاوتی دارند.
2
نام این فیلم البته «2.0» بوده و یکی‌از پروژه‌های بلندپروازانه اس. شانکار در ژانر علمی،تخیلی‌ست که با هنرنمایی آکشی کومار و امی جکسون در سال جاری میلادی به‌نمایش درآمد و قرار است سال 2019 در کشورهایی همچون چین نیز نسخه سه‌بعدی آن اکران شود. داستان آن درباره عملیاتی‌ست که یک دکتر و دستیار اندرویدی‌اش با هم درگیرش می‌شوند. درواقع، این اثر دنباله‌ای با داستانی مستقل بر فیلم «روبات» ساخته 2010 از همین کارگردان است. عنوان آن یعنی «2.0» نیز اشاره‌ای به شخصیت روباتیک فیلم یعنی Chitti است که اولین‌بار او را بسیار کوتاه در فیلم Ra.One دیده بودیم. او با بازی راجینیکانت؛ حالا به نسخه‌ای به‌روزتر از یک روبات انسان‌نما یا Humanoid ارتقاء یافته است که حافظه‌اش توانایی ثبت و نگه‌داری یک‌زتابایت داده را دارد.
3
تام تیکور در سال 2010 فیلمی به‌نامِ «سه» را برای سینمای آلمان ساخت که نامزد دریافت جایزه شیر طلایی از شصت‌وهفتمین دوره جشنواره فیلم ونیز شد. سوفی رویز، سباستین شیپر و دیوید استرایسو؛ بازیگران این فیلم کمدی‌رومانس هستند که به ارتباط عاطفی می‌پردازد. البته عنوان فیلم اشاره‌ای به تعداد اپیزودهای آن است. سینمای تامیل نیز فیلمی باعنوانِ «3» دارد که سال 2012 اکران و با استقبالی خوب روبه‌رو شد. فیلم تیکور اما به‌مراتب نسخه قابلِ‌تأمل‌تری برای پرداختن در فهرست ماست. او در سابقه کارگردانی خود، آثاری همچون «عطر» و «بدو لولا بدو» را دارد. آكادمی فيلم آلمان، این اثر را که در جوايز فيلم آلمان، جايزه بهترين كارگردانی را كسب كرده بود، برای حضور در بخش بهترين فيلم خارجی جوايز اسكار 2012 انتخاب كرده بود.
4
برای بررسی عدد چهار، سری به سینمای روسیه می‌زنیم. ایلیا خراژانوفسکی در سال 2004 درامی با مایه‌های رازآلود و علمی،تخیلی ساخت که با نام «4» اکران شد. مارینا وچنکو و سرگئی شنروف هم بازیگران آن بودند. چندنفر با گذشته‌ای نامعلوم، وارد باری شبانه‌روزی در مسکو می‌شوند و هریک شروع به تعریف داستانی می‌‌کند که واقعی نیست؛ این ماجراها منجر به اتفاقاتی می‌شود که حوادث بعدی فیلم را رقم می‌زند. جالب است که بدانید کارگردان سعی داشت فیلمی کوتاه بسازد اما وقتی طی چهارسالی که برایش زمان گذاشت؛ دید پتانسیل داستان بالاست، آن‌را تبدیل به فیلمی بلند و سینمایی کرد. عنوان فیلم احتمالاً اشاره‌ای به ادعای یکی‌از شخصیت‌های فیلم است که متخصص ژنتیک بوده و می‌گوید می‌تواند کاری کند دوقلو‌ها را با یک جهش، دوبرابر کند!

 

معرفی فیلم-فیلم‌های عددی


5
فرصتی پیش می‌آید تا پنج‌نفر که دوستان کودکی یکدیگر هستند، با هم در آپارتمانی گران‌قیمت در پاریس زندگی کنند... همین یک خط، خلاصه‌ماجرای فیلم «پنج» را رقم می‌زند که به‌خوبی علت نام‌گذاری آن‌را نشان می‌دهد. ایگور گوتسمن؛ این کمدی فرانسوی را در سال 2016 ساخت و خودش در‌کنارِ پیرس نینی، فرانسیس سیویل، مارگوت بانسیلون و ادریسا آنروت در آن بازی کرد. کمدی این اثر را منتقدان درحدِ کمدی‌هایی همچون «خماری» و «همسایه‌ها» دانسته‌اند؛ بااین‌حال، مضامینی جدی در پس این رویه‌های طنز در کار گنجانده شده که آن‌را متفکرانه‌تر از آثار یادشده ساخته است. پنج، از اعدادی‌ست که چندباری دُم به تله سینما داده؛ چه در آثاری مانند ساخته آرک اوبولر در سال 1951 به‌شکلِ مفرد و چه به‌شکلِ ترکیبی مانند Top Five در سال 2014.
6
برای عدد شش دوباره باید به سینمای هند رجوع کنیم که گویا دراین‌زمینه یعنی استفاده از عدد در عنوان‌بندی، دست پُری دارند. سال 2013 بود که وی. دورای با فیلم «6»، منتقدان را حیرت‌زده کرد. در این تریلر جنایی، شمس‌الدین ابراهیم؛ روایتی جالب از پدری در جست‌وجوی فرزند را به مخاطبان خود عرضه کرد. عنوان فیلم نیز متأثر از شکل روایت کار بود؛ به‌این‌‌گونه که این پدر، برای یافتن پسرش که به‌طرزی مرموز ناپدید شده؛ به شش ایالت در هند سفر می‌کند. البته فیلم موردِ‌نظر در بعضی کشورها با‌عنوانِ «شش شمع» نیز اکران شد. «تایمز هندوستان» آن‌را شاهکاری در قصه‌گویی نامید و سه‌ستاره از پنج ستاره منتقدانش را نصیبش کرد. این اثر، نشان داد که سینمای دستِ‌کم گرفته‌شده جنوب هند، حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد.
7
«هفت»، شاهکار آثار فهرست ماست! البته فروش 327میلیون‌دلاری این اثر کم‌بودجه (33میلیون‌دلار)، موفقیت آن‌را در گیشه هم به‌خوبی نشان می‌دهد. دیوید فینچر برای روایت قصه نئوتریلر خود، سراغ ستاره‌ای همچون برد پیت، بازیگر کارکشته‌ای همچون مورگان فریمن و اعجوبه‌ای همچون کوین اسپیسی رفت. نام فیلم، اشاره به هفت گناه کبیره در انجیل دارد که مبنای داستان نیز هست؛ یعنی نمایش قاتلی که قتل‌های خود را به‌دقت بر طبق آنها برنامه‌ریزی کرده است: شکم‌پرستی، طمع، تنبلی، خشم، غرور، شهوت و حسادت. مارک سالیسبوری؛ منتقد نشریه «امپایر» درباره آن نوشت: «یک اثر تاریک و مسحورکننده که تمام انرژی خود را برای آشکارسازی شوک صحنه پایانی، ذخیره می‌کند» و البته که پایان‌بندی فیلم، مخاطب را حیرت‌زده می‌کند. فیلم حتی در طراحی تیتراژ نیز مبدعانه و زیبا عمل کرد.
8
متأسفانه با عدد «8» فیلمی یافت نشد؛ دستِ‌کم با میزان اطلاعات و جست‌وجوی نگارنده. بااین‌حال، می‌توان به «هشت‌‌ونیم» اثر جاودانه فدریکو فلینی اشاره کرد که مارچلو ماسترویانی ستاره‌اش بود. گوئیدو آنسلمی؛ کارگردان، هنگام ساختن یک فیلم، درگیر خاطرات کودکی خود می‌شود... همین خط روایی با توانایی هنرمندانش، فیلم را برنده اسکار بهترین اثر خارجی‌زبان سال 1963 کرد. شاید عده‌ای از طرفداران فلینی هم ندانند که عنوان فیلمش اشاره‌ای ضمنی به فعالیت حرفه‌ای خود او بوده است. فلینی تا‌آن‌زمان، شش فیلم بلند و دو فیلم کوتاه ساخته بود که رویِ‌هم هشت کار می‌شد. حالا فکر ‌کنید ماجرای «نیم» چه بود؟ جناب فلینی در ساخت فیلم «روشنایی‌های واریته» در سال 1950 با کارگردانی به‌نامِ آلبرتو لاتوادا همکاری کرد و به‌عبارتی، نصف آن اثر متعلق به او بوده!

 

معرفی فیلم-فیلم‌های عددی


9
«9» ابتدا یک انیمیشن کوتاه 10دقیقه‌ای (در سال 2005) بود که به اثری 79‌دقیقه‌ای (در سال 2009) تبدیل شد. اثرِ پسارستاخیزیِ شین آکر با تهیه‌کنندگی تیم برتون؛ به‌شیوه استاپ‌موشن ساخته شد و چهره‌هایی همچون الیجا وود، جان سی. ریلی و جنیفر کانلی؛ صدای خود را به کاراکترهای عجیب آن بخشیدند. «۹» درواقع نام آخرین روبات کوچک از جنس کتان است که بعد‌از‌سال‌ها بیدار شده و درپیِ یافتن حقیقت خلق خود، باید به دوستانش نیز کمک کند. این فیلم البته در تاریخ بامزه‌ای هم اکران شد: 09/09/2009. تمایز آن با سایر انیمیشن‌ها در فرم و محتوا، فضای نامتعارف و طراحی منحصربه‌فرد تیره‌و‌تار آن باعث شد تا به‌رغمِ تحسین منتقدان؛ نتواند اقبالی در گیشه داشته باشد و تنها نزدیک به‌ 19میلیون‌ بیشتر از بودجه 30میلیون‌دلاری خود فروخت.

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید