فیلمنامه توسط ساموئل دی. هانتر نوشته شده و کاملاً با حساسیتها و نمادگرایی آشکار فیلمسازی آرونوفسکی هماهنگ است. از عنوان برجستهاش گرفته تا اجراهای بزرگ و بحث گشوده داستان درباره مضامین ادبی مرتبط با رمان موبی دیک اثر هرمان ملویل، همه این ایدهها برای صحنه نمایش خیلی مناسب هستند، تا برای یک فیلم. خوشبختانه، فریزر در نقش اصلی، بازی به یاد ماندنی و جایزهآوری را ارائه داده و از پشت لباسی که بهصورت دیجیتالی به او افزوده شده بازی قانعکننده و باورپذیری انجام داده است. اما کارگردان تمایل دارد همه لحظات و ربطهای نمادین فیلم را به گونهای به تصویر بکشد که برای تماشاگر رد ناپذیر جلوه کند، به همین دلیل «نهنگ» فیلمی شده که به مانند یک تمرین بلند و در عین حال خستهکننده به نظر میرسد.
آرونوفسکی با شخصیتهای وسواسی که سبک زندگی نامتعادلی را پیش میگیرند بیگانه نیست. او کارهایش را حول این شخصیتها ساخته است. اولین فیلمش، پی (۱۹۹۸)، یک نظریهپرداز پارانوئید را دنبال میکند که ایدههایش درباره یک معادله ریاضی منجر به توطئهها و خود تخریبی میشود. از بسیاری جهات، هر ویژگی بعدی آرونوفسکی، تغییری در ساختار تثبیت فیلم «پی» بوده است، خواه درباره اعتیاد به مواد مخدر (مرثیهای برای یک رویا، ۲۰۰۰)، جستجوی زندگی ابدی (چشمه، ۲۰۰۶)، تعهد تنبیهی به ورزش (کشتی گیر، ۲۰۰۸)، یا فداکاری ویرانگر یک رقصنده به هنرش (قوی سیاه، ۲۰۱۰). اخیراً، آرونوفسکی انگیزههای منحصر به فرد شخصیتهایش را در تمثیلهای مذهبی نیز قرار داده است، مانند نوح (۲۰۱۴) و مادر! (۲۰۱۷)، که هر دو فیلم در نمادگرایی و سبکشان بیش از اندازه تحت تأثیر المانهای مذهبی هستند. در هر مورد، او از شخصیتهایی لذت میبرد که دیدگاههای افراطی دارند، و عذاب روانی آنها مساوی است با رنج فیزیکیشان، پویایی که آرونوفسکی معمولا به شیوههای وحشتناک، سرسختانه و به شدت صریح بر روی فیلمهایش نشان میدهد.
بنابراین تعجبی ندارد که نویسنده به نمایشنامه و روایتی از چارلی، معلم انگلیسی آنلاینی که سالها قبل به خاطر از دست دادن شریک زندگیش دچار پرخوری شده روی بیاورد. چارلی یا روی کاناپهاش گیر کرده یا بعداً روی یک ویلچر بسیار عریض در آپارتمانش لم داده است. دوست پرستارش، لیز (هونگ چاو) میتواند به همراه دوست داشتن دوستش، همچنان به آوردن مواد غذایی برای چارلی ادامه دهد و منفعلانه تماشاگر زوال او باشد. البته دیگرانی نیز وارد تصویر میشوند و میروند. نهنگ با لحظهای ناخوشایند از فشار بدن چارلی شروع میشود، قلبی که به تپش افتاده و چارلی غرق عرق است و سینهاش درد زیادی دارد. کشیشی به نام توماس (تای سیمپکینز) آمده تا اخبار کلیسایی مذهبی به نام «زندگی جدید» را تبلیغ کند، اما با چارلی در آستانه مرگ رو به رو میشود. وخامت درد سینه چارلی باعث میشود تا از توماس بخواهد مقالهای درباره رمان موبی دیک را با صدای بلند بخواند، همین که خواندن شروع میشود، چارلی آرام شده و متوجه میشود که پایان زندگیاش نزدیک است، پس تصمیم میگیرد برای اولین بار پس از سالها با الی تماس بگیرد.
این فیلم نخستین نمایش جهانیاش را در هفتاد و نهمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم ونیز در سپتامبر ۲۰۲۲ برگزار کرد، در ۹ دسامبر ۲۰۲۲ توسط ای۲۴ به صورت سینمایی اکران شد. این فیلم نقدهای مثبتی را از سوی منتقدان دریافت کرد. و اکثر کاربران بر این باور بودند که امکان حضور برندن فریزر بهخاطر بازی در این فیلم در بین نامزدهای اسکار و سایر جوایز بسیار است که اینچنین نیز شد.
در وبسایت بازبینیخوانی راتن تومیتوز، ٪۷۰ از ۶۰ بررسی منتقدین مثبت است و این فیلم میانگینِ امتیاز ۷/۱۰ را در اختیار دارد. اجماع این وبسایت چنین مینویسد: «نهنگ که به خوبی توسط برندان فریزر کارگردانی میشود، ترانهای از همدلی میخواند که اکثر بینندگان را غمگین میکند.» این فیلم در متاکریتیک، که از میانگین وزنی استفاده میکند، بر اساس نظر ۲۴ منتقد امتیاز ۶۴ از ۱۰۰ را کسب کرده که نشاندهنده «نقدهای عموماً مطلوب» است.
متیو لیباتیک که فیلمبرداری همه فیلمهای آرونوفسکی بهجز «کشتیگیر» را انجام داده است، در اینجا نیز در کنار او حضور دارد. تدوین فیلم توسط اندرو ویزبلوم انجام شده که با آرونوفسکی در فیلمهای قوی سیاه، مادر!، نوح و کشتیگیر کار کرده است. آرونوفسکی همچنین در اینجا با طراح صحنه و لباس فیلم قبلیاش مادر!، دنی گلیکر، دوباره همکاری کرده است.
راب سیمونسن آهنگسازی نهنگ را انجام داده است. این نخستین همکاری سیمونسن با آرونوفسکی محسوب میشود. سیمونسن که پیش از این موسیقی فیلمهای مستقل کوچکتری مانند اکنون شگفتانگیز (The Spectacular Now) را ساخته، اخیرا روی پروژههای تجاریتر و بزرگتری مانند دختر ستارهای هالیوود (Hollywood Stargirl) از دیزنی و پروژه آدم (The Adam Project) از نتفلیکس کار کرده است.